P – tryb parkowania (Park), blokuje koła. R – jazda do tyłu (Reverse). N – luz (Neutral), brak przenoszenia napędu. D – jazda do przodu (Drive), automat sam dobiera biegi. S/M – tryb sportowy (Sport/Manual) – szybsza zmiana biegów lub ręczne sterowanie. L – redukcja do najniższego biegu (Low), przydatne na stromych zjazdach. Idąc dalej mogą występować: 2 lub 3 – ograniczenie do konkretnego biegu, + i – do ręcznej zmiany przełożeń.
Automatyczna skrzynia biegów to obecnie standardowe wyposażenie większości nowoczesnych samochodów. System ten mocno ułatwia prowadzenie pojazdu, eliminując konieczność ręcznej zmiany przełożeń. Na dźwigni automatycznej skrzyni biegów znajdują się charakterystyczne oznaczenia, które mogą początkowo wydawać się zagadkowe dla osób przyzwyczajonych do manualnej przekładni. Czy myśleliście może, co właściwie oznaczają te tajemnicze litery?
Najważniejszym i najbardziej charakterystycznym symbolem na dźwigni automatycznej transmisji jest litera P (Park), która służy do zabezpieczenia pojazdu podczas postoju. System ten wykorzystuje mechaniczną blokadę, która unieruchamia samochód odpowiednioj niż sam hamulec postojowy. Innym ważnym oznaczeniem jest R (Reverse) – bieg wsteczny, wykorzystywany podczas manewrowania i parkowania. N (Neutral) to pozycja neutralna, w której moment obrotowy nie jest przekazywany na koła (stosowana np. podczas holowania). D (Drive) to podstawowy tryb jazdy do przodu, w którym elektronika samodzielnie dobiera optymalne przełożenia.
Zaawansowane tryby jazdy i dodatkowe funkcje nowoczesnych automatycznych skrzyń biegów
Aktualnie zautomatyzowane przekładnie dają znacznie więcej trybów jazdy niż podstawowe PRND. W niektórych modelach spotkamy oznaczenia S (Sport) – tryb sportowy charakteryzujący się bardziej dynamicznym działaniem, M (Manual) – tryb sekwencyjnej zmiany biegów, czy + i – służące do ręcznej zmiany przełożeń. Trzeba powiedzieć o symbolach np. L (Low) czy 1, 2, 3 – oznaczających wymuszenie jazdy na niższych biegach (przydatne podczas zjazdu ze wzniesienia lub holowania).
- Pozycja P – parkowanie i całkowite unieruchomienie pojazdu
- Pozycja R – włączenie biegu wstecznego
- Pozycja N – luz, brak przekazywania napędu
- Pozycja D – normalna jazda do przodu
- Pozycje specjalne – S, M, L (zależne od modelu)
Nowoczesne rozwiązania techniczne w automatycznych skrzyniach dają następujące funkcje: Adaptacyjne sterowanie zmianą biegów, funkcja kick-down (wymuszenie redukcji biegu przy mocnym wciśnięciu gazu), czy tryb ekonomiczny ECO. Systemy te wykorzystują zaawansowane zautomatyzowanie i algorytmy sztucznej inteligencji do optymalizacji procesu zmiany biegów. „Automatyczna skrzynia to majstersztyk inżynierii motoryzacyjnej” – tak często określają ją specjaliści branżowi.
Rozwój technologii spowodował powstanie różnych typów automatycznych skrzyń biegów – od klasycznych przekładni hydrokinetycznych, przez skrzynie dwusprzęgłowe (DSG), aż po bezstopniowe przekładnie CVT. Każde rozwiązanie ma swoje specyficzne oznaczenia i charakterystykę działania, ale wszystkie służą temu samemu celowi: zapewnieniu luksusowej i efektywnej jazdy. Interesujące jest, że niektóre pojazdy hybrydowe wykorzystują specjalne oznaczenia jak B (Battery) czy E (Electric) – wskazujące na tryby związane z napędem elektrycznym.
Automatyczna skrzynia biegów – co oznaczają symbole P, R, N, D, S, L?
W automatycznych skrzyniach biegów znajdują się charakterystyczne oznaczenia, które informują kierowcę o wybranym trybie pracy przekładni. Standardowo występuje sześć podstawowych pozycji oznaczonych literami. P (Park) – służy do blokady mechanicznej skrzyni, stosowana podczas postoju. R (Reverse) – bieg wsteczny, umożliwiający jazdę do tyłu. N (Neutral) – luz, rozłącza napęd między silnikiem a kołami. D (Drive) – podstawowy tryb jazdy do przodu, skrzynia automatycznie dobiera przełożenia. S (Sport) – tryb sportowy, charakteryzujący się dynamiczniejszą zmianą biegów przy wyższych obrotach. L (Low) – wymusza jazdę na niskich przełożeniach, przydatna podczas zjazdu ze wzniesień lub holowania. W niektórych modelach można spotkać także oznaczenia +/- do ręcznej zmiany biegów w trybie sekwencyjnym, czy też dodatkowe tryby jak: W (Winter) – program zimowy, E (Economy) – tryb ekonomiczny. Nowoczesne przekładnie automatyczne mogą być wyposażone w więcej trybów jazdy, dobrze doużywanych do różnych warunków drogowych i preferencji kierowcy.
Automatyczna skrzynia biegów DSG – jakie oznaczenia stosują producenci? Co oznaczają symbole?
Automatyczna skrzynia biegów DSG (Direct Shift Gearbox) to innowacyjne rozwiązanie technologiczne, które łączy zalety przekładni automatycznej i manualnej. Koncern Volkswagen Group, który wprowadził tę technologię na rynek, stosuje różne oznaczenia zależnie modelu i generacji skrzyni. Najpopularniejsze wersje to DSG z mokrym i suchym sprzęgłem, które różnią się konstrukcją i zastosowaniem.
Główne oznaczenia stosowane przez producentów to:
- DQ200 – 7-biegowa skrzynia z podwójnym suchym sprzęgłem (0AM)
- DQ250 – 6-biegowa skrzynia z podwójnym mokrym sprzęgłem (02E)
- DQ500 – 7-biegowa skrzynia z podwójnym mokrym sprzęgłem (0BH)
Oprócz Volkswagena, podobne rozwiązania stosują też inne marki, używając własnych oznaczeń. Mercedes-Benz nazywa swoją technologię DCT, BMW wykorzystuje nazwę DKG, a Renault stosuje oznaczenie EDC. Każda z tych skrzyń ma swoje charakterystyczne cechy i jest dostosowana do konkretnych modeli samochodów oraz mocy silników.
Diagnostyka kodów błędów w automatycznej skrzyni biegów tiptronic
Diagnostyka kodów błędów w automatycznej skrzyni biegów tiptronic wymaga specjalistycznego sprzętu diagnostycznego oraz dobrego oprogramowania. Podstawowym narzędziem jest skaner diagnostyczny OBD-II, który pozwala na odczyt kodów usterek bezpośrednio z modułu sterującego skrzynią. Najczęściej występujące kody błędów dotyczą problemów z czujnikami prędkości, elektrozaworami sterującymi zmianą biegów oraz czujnikiem temperatury oleju. System tiptronic, opracowany przez firmę Porsche, wykorzystuje adaptacyjne algorytmy sterowania, które dostosowują się do szyku jazdy kierowcy. W kwestii wykrycia nieprawidłowości, sterownik zapisuje kod błędu i może przełączyć skrzynię w tryb awaryjny. Podczas diagnostyki musimy zwrócić szczególną uwagę na stan oleju przekładniowego, który ma ważny wpływ na pracę skrzyni. Regularna kontrola i wymiana oleju zgodnie z zaleceniami producenta może zapobiec wielu awariom i przedłużyć żywotność przekładni.
